Badania w ciąży

Ciąża dla wielu kobiet jest długo wyczekiwanym momentem. Rola matki jest często tym do czego przygotowywały się przez całe dotychczasowe życie. Radość związana z nadejściem nowego członka rodziny jest jednak często zakłócana przez różnego rodzaju obawy. Ciąża zwykle oprócz szczęścia związanego z narodzinami dziecka, wiąże się bowiem ze stresem wynikającym z troski o jego zdrowie.

Chcąc wyeliminować wszelkie ewentualne powikłania, wiele kobiet zastanawia się czy przed zajściem w ciąże należy wykonać jakieś specjalistyczne badania, w tym również badania ginekologiczne. Oczywiście by uniknąć jakichkolwiek problemów warto przeprowadzić podstawowe badania krwi, mamografię, poziom glukozy, a także ogólne badanie moczu.

Dla większej pewności wskazane jest również przeprowadzenie bardziej specjalistycznych badań, a mianowicie badania przeciwciał przeciwko toksoplazmozie oraz cytomegalii. Dla większego bezpieczeństwa warto także przeprowadzić badania ginekologiczne, a przede wszystkim badanie cytologiczne.

Spirala

Spirala jest obecnie dosyć popularną metodą antykoncepcyjną. Jej prawidłowa nazwa to wkładka wewnątrzmaciczna. Pierwsze wkładki, produkowane jeszcze przed wojną, były wytworzone ze srebra. Dziś robi się je z plastiku i dodatku metalu, którym najczęściej jest miedź. Te lepsze i bardziej skuteczne zawierają również hormony.
Wkładka ma kształt litery T i może być zakładana wyłącznie przez lekarza ginekologa.

Jej działanie opiera się głównie na zmianie śluzu szyjkowego i niedopuszczeniu plemników do macicy. Dzieje się tak dzięki temu, że spirala powoduje jałowy odczyn zapalny, który nie jest szkodliwy dla organizmu kobiety. Spirala utrudnia zapłodnienie, uniemożliwia zagnieżdżenie się jajeczka. Hormony zawarte w spirali działają podobnie do tych, które są w tabletkach antykoncepcyjnych.

Wkładka wewnątrzmaciczna nie może być stosowana przez wszystkie kobiety. Odradza się je głównie tym, które jeszcze nie rodziły. Wkładka polecana jest przede wszystkim tym paniom, które mają już dzieci i nie planują kolejnych w ciągu najbliższych kilku lat.

Główną zaletą wkładki jest fakt, iż wystarcza na kilka lat. Mimo iż jej cena jest dość wysoka, to w przeliczeniu na lata, na jakie wystarcza, okazuje się tanim środkiem zapobiegającym niechcianej ciąży. Wkładka ma bardzo dużo wad, o których warto wiedzieć przed założeniem jej. Jedną z nich jest fakt, iż założenie spirali łączy się z niebezpieczeństwem uszkodzenia macicy, a co za tym idzie nawet bezpłodnością.

Niefachowo założona wkładka może się przesunąć i utracić działanie antykoncepcyjne. Na szczęście wkładka, nawet jeśli utraci działanie zapobiegania ciąży, nie jest groźna dla płodu i nie zaleca się jej usuwania podczas ciąży gdyż zabieg usunięcia jest groźniejszy dla dziecka niż założona spirala. Jej stosowanie może również prowadzić do zaburzeń w płodności i trudności z zajściem w ciąży po jej usunięciu, na początku stosowania wkładka może także powodować bolesne i długotrwałe miesiączki, a także bardzo bolesne orgazmy. W trakcie jej stosowania nie poleca się także stosowania tamponów.

Testy ciążowe

Test ciążowy pozwala określić czy kobieta jest czy nie jest w ciąży. Skuteczność tego testu wynosi około dziewięćdziesięciu procent. Natomiast stu procentowa poprawność testu możliwa jest tylko gdy badanie jest laboratoryjne, a więc do sprawdzenia pobiera się próbkę krwi i moczu.

Domowy test ciążowy kobieta może wykonać w domu, zanim uda się do swojego ginekologa. Do testów dostępnych w aptekach zalicza się test na obecność hormonu gonadotropiny kosmówkowej (HCG). Test dotyczy krwi oraz moczu kobiety ciężarnej. Test najlepiej jest wykonywać rano, gdy stężenie gonadotropiny kosmówkowej jest największe.

Test paskowy polega na zrobieniu próby w czystym zbiorniku z moczem, do którego na kilka sekund zanurza się pasek testowy. Kilka sekund później można już odczytać wynik. Test strumieniowy wymaga jedynie przytrzymania przez kilka sekund paska testowego w strumieniu moczu. Wynik pokazuje się kilka sekund później. Przy teście płytkowym używa się załączonej do testu specjalnej pipety, za pomocą której nakłada się próbkę moczu na powierzchnię płytki testowej. W taki sposób otrzymuje się w kilka sekund gotowy wynik testu ciążowego.

Badania USG dają pewność występującej ciąży. W czasie badań USG lekarz jest w stanie ocenić stan rozwijającego się płodu, wykryć ewentualne wady płodu. USG płodu można wykonywać w technice 2D jak i 3D.

Zaburzenia hormonalne

Zaburzenia hormonalne w dwudziestu pięciu procentach przypadków odpowiedzialne są za niepłodność u kobiet. Niedrożność jajowodów stanowi szacunkowo od 30 do 35 procent zaburzeń tego rodzaju. Zaburzenia drożności jajowodów wywoływane są przez zakażenia mikroorganizmami przenoszonymi drogą płciową. Zaliczyć można do nich rzeżączkę oraz chlamydię. Zaburzenia hormonalne doprowadzają do braku owulacji lub też jej nieprawidłowym przebiegiem. Do innych przyczyn niepłodności zalicza się edometriozę, chorobę polegającą na przedostawaniu się fragmentów błony śluzowej macicy przez jajowody do jamy brzusznej podczas miesiączki. Tam ulegają powiększeniu i prowadzą do stanów zapalnych i powstawania blizn.

Zaburzenia budowy narządu rodnego mogą również przyczynić się do problemu z płodnością. Do takich zaburzeń możemy zaliczyć wszelkiego rodzaju mięśniaki macicy, przegrody macicy lub pochwy oraz macica dwudrożna. Co najmniej jedna na dziesięć par ma problem z poczęciem dziecka. Taki stan w długim okresie prowadzi do depresji. Dodatkowo mogą pojawić się wtedy zaburzenia apetytu oraz bezsenność, które są ściśle związane z przeżywaniem straty możliwości urodzenia dziecka. Czasami prosta operacja mięśniaka lub leczenie w obrębie śluzu szyjkowego przynosi pozytywne rezultaty.

Badania prenatalne

Badania prenatalne przeznaczone są do wykrywania wad genetycznych płodu, takich jak na przykład zespół Downa. Badania prenatalne przeprowadza się pomiędzy jedenastym a czternastym tygodniem ciąży. Inna nazwa tego badania to badania przesiewowe. Badanie polega w pierwszej kolejności na pobraniu krwi, z której będzie można otrzymać surowicę, niezbędną do przeprowadzania badania genetycznego. Następnie wykonuje się USG płodu, aby ocenić płód i porównać stan płodu z jego wiekiem itp. Badania pozwalają wyliczyć ryzyko wystąpienia wad genetycznych.
tampony

Test PAPP-A jest standardem w przypadku kobiet ciężarnych. Skuteczność testu wynosi 90% i daje tyle szans na wykrycie wady u płodu w tak wczesnym okresie ciąży. Wykonuje się również badania przesiewowe w teście potrójnym, polegające na wykrywaniu takich wad jak rozszczep kręgosłupa czy wada cewy nerwowej. Badania prenatalne nie należą do badań inwazyjnych, są bezpieczne dla mamy i jej dziecka. Mogą jednak wywoływać na początku niepokój, gdyż żadna mama nie chce się dowiedzieć, że coś jest z jej dzieckiem nie tak.

Wczesna diagnoza jest informacją, która pozwala podjąć właściwe kroki w przypadku wykrycia jakiejś wady. Dzięki temu zwiększa się poziom poczucia bezpieczeństwa, gdy badania nie wskazują żadnych nieprawidłowości, a ciąża nie jest zagrożona.

Pigułki antykoncepcyjne

Antykoncepcja jest metodą zmierzającą do niedopuszczenia do zajścia w ciążę, czyli zapłodnienia komórki jajowej. Mechaniczne środki antykoncepcyjne po prostu nie dopuszczają do połączenia się plemnika z komórką jajową. Inną grupę stanowią środki chemiczne, plemnikobójcze jak również preparaty hormonalne. Pigułki antykoncepcyjne należą do najbardziej skutecznych. W większości, preparaty te zawierają dwa związki chemiczne o działaniu porównywalnym z naturalnymi żeńskimi hormonami płciowymi. Środek ten zahamowuje jajeczkowanie, a więc w kontakcie z nasieniem nie dochodzi do zapłodnienia.

Procedura przyjmowania pigułek antykoncepcyjnych zakłada branie ich przez okres 21 dni, codziennie o tej samej porze. Należy również zrobić w tym czasie siedmiodniową przerwę, poprzedzoną kolejnym 21 dniowym etapem przyjmowania tabletek. Tylko jeden hormon, będący syntetyczną pochodną hormonu ciążowego wchodzi w skład pigułki, która zawiera niskie dawki tego hormonu. Istnieją również określone procedury w przypadku pominięcia dawki, które zapewniają bezpieczeństwo i skuteczność terapii.

Niektóre kobiety źle tolerują doustne preparaty antykoncepcyjne. W przypadku problemów gastrycznych warto aby poza lekarzem ginekologiem wypowiedział się też gastrolog, który może zwrócić uwagę na podjęcie działań zmierzających do lepszej tolerancji pigułek antykoncepcyjnych przez układ pokarmowy.

Przeciwwskazania w tego rodzaju działaniach antykoncepcyjnych jest uprzednie upewnienie się, czy kobieta nie jest już w ciąży. Aktywność substancji chemicznych, syntetycznych hormonów może bowiem niekorzystnie wpłynąć na płód, a nawet doprowadzić do poronienia.

Na czym polega prowadzenie ciąży przez ginekologa?

Ciąża jest pięknym, ale jednocześnie bardzo stresującym okresem dla każdej przyszłej mamy. Wiele zmian, które występują wtedy w organizmie kobiety mogą spowodować jej niepokój pomimo tego, iż są całkowicie naturalne. Na przebieg ciąży mogą mieć wpływ nie tylko tryb życia oraz środowisko, ale również stan psychiczny kobiety. Kluczowy jest więc wybór odpowiedniego lekarza. Z wyżej wymienionych powodów ważny jest nie tylko poziom jego kompetencji, ale i umiejętności komunikacji oraz umiejętność wzbudzania zaufania.

Na okres ciąży lekarz prowadzący powinien stać się powiernikiem wielu wstydliwych tajemnic. Między innymi to właśnie od odpowiedniego kontaktu z lekarzem zależeć może zdrowie dziecka. Prowadzący ciążę przy pierwszym spotkaniu powinien przeprowadzić dokładny wywiad. Bardzo ważne jest to, aby nie ukrywać przed nim żadnych faktów na temat własnego zdrowia. Wywiad taki nie powinien ograniczać się wyłącznie do pytań o regularność cyklu czy przebyte choroby. Bardzo ważne będzie ustalenie sytuacji życiowej oraz poznanie szczegółów o wykonywanym zawodzie przyszłej mamy.

Jeśli ciąża będzie przebiegała prawidłowo, wizyty u wybranego przez nas ginekologa powinny odbywać się co około 3 do 6 tygodni.

Za co odpowiada relaksyna?

patomorfolog_cytologia_moczuRelaksyna jest hormonem białkowym cechującym się budową polipeptydową. Organizm wytwarza go podczas ciąży. Wydzielany jest przez jajniki, ciałko żółte, macicę i łożysko. Relaksyna ma wpływ na rozluźnienie więzadeł i stawów. Dzięki temu macica może swobodnie powiększać się, a kanał rodny ma większą elastyczność. Relaksyna jest więc odpowiedzialna za przygotowanie do porodu.

Hormon ten został po raz pierwszy odkryty w 1926 r. Obok estrogenu oraz progesteronu relaksynę uznaje się za jeden z najważniejszych hormonów ciążowych.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że relaksyna jest w stanie na tyle rozluźnić stawy i więzadła, że łatwiej będzie o upadki, zwichnięcia lub inne kontuzje. Hormon aktywuje rozkładanie kolagenu i regulują jego funkcje tak, by zmienić istotę tkanki. Relaksyna sprawia, że kobieta w ciąży ma specyficzne uczucie, jakby była z gumy. Hormon ten uwalnia się również w trakcie cyklu miesiączkowego. Jego obecność w organizmie kobiety na 7-10 dni przed menstruacją ma wpływ na poluźnienie więzadeł, które stają się mniej stabilne i podatne na mikrouszkodzenia.

Wkładka domaciczna – jak i kiedy się ją stosuje?

Dobranie odpowiedniej metody antykoncepcji jest niezwykle ważne. Wpływa bowiem nie tylko na skuteczność danej metody, ale również na samopoczucie oraz komfort stosującej ją kobiety.

Od lat popularnością cieszą się tabletki antykoncepcyjne, jednak obok wszechobecnych pochwał tego środka, słychać także głosy negatywne. Nie da się zaprzeczyć, że metoda ma swoje skutki uboczne oraz niedogodności, a jedna z nich jest takt, iż trzeba o nich pamiętać codziennie, a już jedna pominięta tabletka może sprawić kłopot.

Jednak istnieje opcja, która niweluje ten kłopot. Mowa o wkładce domacicznej. Wkładka domaciczna jest to plastikowy krążek z dodatkiem jonów miedzi lub hormonów. Zakładana jest przez ginekologa w czasie menstruacji raz na kilka lat i przez ten czas działa antykoncepcyjne poprzez zmianę konsystencji śluzu oraz plemnikobójczo. Władki z dodatkiem hormonów działają podobnie do tabletek antykoncepcyjnych.

Idealnie nadaje się dla tych kobiet, które nie mogą przyjmować doustnych środków. Wkładki z dodatkiem hormonów sprawdzą się także jako środek na zbyt odbite i bolesne miesiączki.

Zagrożenia w ciąży po 40-tce

Coraz więcej kobiet decyduje się na urodzenie dziecka po 40-tych urodzinach. Niestety, ciąża w tym wieku wiąże się z wieloma zagrożeniami. Na szczęście wiele z problemów późnego macierzyństwa można rozwiązać. Współczesna medycyna pozwala także na stałe kontrolowanie rozwoju dziecka.

Ciało kobiety 40-letniej nie jest tak wydolne jak młodej, 18-letniej dziewczyny. Ciąża w tym wieku ma wpływ m.in. na serce i całą kondycję dojrzałej przyszłej matki. Często u kobiet 40-letnich rozwinęły się już choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca lub nadciśnienie tętnicze. Kobiety dojrzałe częściej rodzą bliźnięta, co również obciąża ich organizm.

Niestety, późne ciąże są bardziej obwarowane ryzykiem poronienia. Warto także zwrócić uwagę na aspekt psychologiczny. Dużym wstrząsem dla dojrzałej kobiety może być nieutrzymanie dziecka. Jeżeli kobieta poroni, będzie miała świadomość, że może w ogóle nie zajść w kolejną ciążę.

Innym zagrożeniem związanym z późnym macierzyństwem są choroby dotykające dzieci. Im później para zdecyduje się na rodzicielstwo, tym bardziej wrasta ryzyko urodzenia niemowlęcia np. z zespołem Downa. Kobiety, które zaszły w ciążę po 35 r.ż. częściej rodzą też wcześniaki.