Mięśniaki to jedna z najpowszechniejszych chorób kobiecych, ponieważ stanowią one 95% łagodnych guzów narządów płciowych. Są to niezłośliwe nowotwory zbudowane z komórek mięśni gładkich, które nadmiernie się namnażając tworzą guz – mięśniak. Rzadko występują one pojedynczo, zazwyczaj jest ich kilka lub kilkanaście. Gdy jest ich bardzo dużo, macica traci swój fizjologiczny kształt i wielkość, taki stan lekarze nazywają macicą mięśniakowatą.
Na mięśniaki cierpi 20% kobiet po 35 roku życia 50% kobiet miesiączkujących po 50-tce, rzadziej występują u kobiet młodszych, a incydentalnie u tych przed okresem dojrzewania i po menopauzie. Przyczyny ich powstawania nie są do końca znane, ale wiadome jest, że sprzyjają im zaburzenia hormonalne, a konkretniej wysoki poziom estrogenów przy niskim poziomie progesteronu. Zaobserwowano również skłonność do dziedziczenia tej dolegliwości oraz częstsze występowanie u kobiet, które nie rodziły.
Diagnostyka mięśniaków ma najczęściej prosty i nieinwazyjny charakter, ponieważ w większości przypadków wystarczające jest zwykłe badanie ginekologiczne oraz USG endowaginalne.
Leczenie uwarunkowane jest następującymi czynnikami: wielkość i liczba guzów, ich umiejscowienie, szybkość wzrostu, nasilenie objawów, wiek pacjentki, to czy rodziła i czy planuje mieć jeszcze dzieci oraz jej wolę. Zastosować można terapię hormonalną polegającą na wprowadzeniu pacjentki w sztuczny stan menopauzy, usunięcie guza laparoskopowo lub przez laparotomię oraz usunięcie trzonu macicy wraz lub bez jajników i szyjki macicy.